روش گردآوری داده­ها

در این تحقیق بخش عمده داده­ها از طریق پرسشنامه به دست آمده است. ساختار پرسش نامه در شکل زیر نشان داده شده است. برای سنجش نظرات نمونه آماری از طیف 5 گزینه­ای لیکرت استفاده شد. 

روایی پرسشنامه

روایی به معنای صحیح و درست بودن است (خاكی، 139۱). روایی بدین معنی است كه ابزار اندازه­گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می­سنجد. برای اندازه­گیری روایی پرسشنامه روشهای مختلفی وجود دارد. اهمیت روایی از آن جهت است كه اندازه­گیری نامناسب و ناكافی می­تواند هر پژوهش علمی را بی­ارزش و ناروا سازد.

روایی مورد نظر در این تحقیق اعتبار محتوا و اعتبار سازه می­باشد.

« اعتبار محتوا نوعی اعتبار است كه برای بررسی اجزا تشكیل دهنده یك ابزار اندازه­گیری به كار برده می­شود. و به سؤال­های تشكیل­دهنده آن بستگی دارد. اعتبار محتوای یك آزمون معمولاً توسط افراد متخصص در موضوع مورد مطالعه تعیین می­شود. از این رو اعتبار محتوا به قضاوت داوران بستگی دارد (سرمد و دیگران، 1382).

« اعتبار سازه یك ابزار اندازه­گیری نمایانگر آن است كه ابزار اندازه­گیری تا چه اندازه یك سازه یا خصیصه­ای را كه مبنای نظری دارد، می­سنجد. » (سرمد و دیگران، 1382).

در این تحقیق روایی قضاوتی پرسش نامه با نظرسنجی از اساتید دانشگاه و گنجاندن نظرات اصلاحی آنها در پرسش نامه به دست آمد. 

3-9- پایایی پرسشنامه

اگر ابزار اندازه­گیری دو یا چند بار استفاده شود و به یک نتیجه واحد برسد، گفته می­شود که ابزار دارای اعتبار یا پایایی است. آنچه که در اینجا مورد علاقه ما است، درجه دقت اندازه­گیری است و می­خواهیم بدانیم اگر فردی را دوباره با روش مورد نظر بسنجیم، نتایجی که به دست می­آید با چه دقتی تکرار می­شود(آذر، 1373).

برای تعیین ضریب پایایی ابزار اندازه­گیری شیوه­های مختلفی وجود دارد که از جمله می­توان به روش موازی، روش دو نیمه کردن، روش کودر ریچادسون و روش آلفای کرونباخ اشاره کرد. روش آلفای کرونباخ برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه­گیری از جمله­های پرسشنامه­هایی است که خصیصه­های مختلف را اندازه­گیری می­کنند. در این گونه ابزار پاسخ می­تواند به خود مقدار عددی بگیرد. برای محاسبه آلفای کرونباخ از فرمول ذیل استفاده می­کنیم.

به طوری که:

: نشان­دهنده مجموع واریانس هر زیر مجموعه.

j: تعداد زیر مجموعه می­باشد.

هر چه مقدار ضریب به دست آمده به 100% نزدیکتر باشد، بیانگر قابلیت اعتماد (پایایی) بیشتر پرسشنامه است(سرمد و همکاران، 1378). در تحقیق حاضر، با استفاده از نرم افزار SPSS، میزان آلفای کرونباخ محاسبه شده است. جدول زیر ضرایب آلفای کرونباخ برای ابعاد پرسش نامه را نشان می دهد.

جدول ۳-۲: نتایج آزمون پایایی